Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie
zaprasza na wystawę

Hall Biblioteki (parter)
Lublin, ul. Narutowicza 4
Wystawa czynna w godzinach pracy Biblioteki
do 28 czerwca 2014 r.

Ekspozycji towarzyszy
kolekcja cyfrowa w Bibliotece Cyfrowej WBP

W 2014 roku przypada 25. rocznica pierwszych częściowo wolnych wyborów parlamentarnych w powojennej Polsce. Z myślą o upamiętnieniu tego wydarzenia prezentujemy Państwu autentyczne afisze, plakaty i ulotki wyborcze oraz oryginalne obwieszczenia Okręgowej Komisji Wyborczej oraz Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Lublinie, związane z wyborami czerwcowymi 1989 roku.
Ordynacje wyborcze do obu izb parlamentu – w kształcie wynegocjowanym przy okrągłym stole – zostały przyjęte przez sejm 7 kwietnia. Sześć dni później Rada Państwa określiła kalendarz wyborczy: termin zgłaszania kandydatów upływał 10 maja, a głosowanie miało odbyć się w dwóch turach – 4 i 18 czerwca.
Ponad 90% posłów (tj. 425 z 460) miało zostać wybranych w 108 okręgach, którym – proporcjonalnie do liczby mieszkańców – przypisano od 2 do 5 mandatów. Jako że poszczególne mandaty z puli zarezerwowano dla przedstawicieli wybranych opcji politycznych, wybory czerwcowe określano później mianem kurialnych. Pozostałe 35 miejsc w sejmie przeznaczono dla kandydatów z Państwowej Listy Wyborczej. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w ordynacji Lubelszczyzna została podzielona na 4 okręgi wyborcze (o numerach: 55-58) z siedzibami komisji w Lublinie, Kraśniku, Puławach i Lubartowie. Do walki o 11 przydzielonych województwu lubelskiemu mandatów (o numerach: 216-226) przystąpiło 48 osób. Z rywalizacji zwycięsko wyszli kandydaci „Solidarności”: Ignacy Czeżyk, Zygmunt Łupina, Tadeusz Mańka i Janusz Rożek, którzy wymaganą liczbę głosów (tj. ponad połowę wszystkich ważnie oddanych) otrzymali już w pierwszej turze. 4 czerwca mandat uzyskała także startująca z listy ZSL-u, ale rekomendowana przez „Solidarność”, Teresa Liszcz.
Stu reprezentantów do senatu miało zostać wyłonionych w 49 okręgach, których granice wyznaczały granice województw. Czterdziestu siedmiu z nich przypisano po 2 mandaty, natomiast katowickiemu i warszawskiemu – po 3. Na Lubelszczyźnie do rywalizacji o senatorskie krzesła przystąpiło 11 kandydatów. Już w pierwszej turze mandaty uzyskali, popierani przez „Solidarność”, Adam Stanowski i Henryk Stępniak.

Wszystkie prezentowane na wystawie druki pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie i stanowią część zespołu dokumentów związanych z wyborami czerwcowymi 1989 roku, który liczy ogółem ok. 275 jednostek (w ok. 350 egzemplarzach).

Rozszerzeniem wystawy jest kolekcja cyfrowa dostępna w Bibliotece Cyfrowej WBP. Zawiera ona ok. 275 dokumentów (prawie 400 skanów). Wśród nich znajdują się druki urzędowe (m. in. afisze Komisji Wyborczych różnych szczebli, broszury informacyjne, instrukcje głosowania, wzory protokołów), materiały wyborcze kandydatów do Sejmu i Senatu oraz komitetów wyborczych, a także druki ugrupowań i  organizacji aktywnych politycznie w tamtym czasie. Wszystkie dokumenty pochodzą z Działu Zbiorów Specjalnych WBP.